Narodna književnost – POEZIJA

Naša narodna poezija se deli u tri grupe:

– lirske,

– epske-junačke i

– lirsko-epske pesme.

 LIRSKE PESME

Sve što narodni život čini životom, sva ljudska osećanja i raspoloženja: i radost i bol, i nada i očekivanja, i sreće i nesreće, i rad i običaji, i verovanja i stah od nepoznatih nebeskih sila opevani su u lirskim narodnim pesmama. Vuk Stefanović Karadžić ih je nazivao i ženskim pesmama, jer su ih pevale mlade žene i devojke. Lirske pesme su od raznovrsnog stiha od četverca do četrnesterca. One mogu biti: Mitološke pesme, Obredne pesme, Običajne pesme, Porodične pesme, Pesme o radu, Ljubavne pesme, Šaljive i podrugljive pesme.

EPSKE – JUNAČKE PESME

Pevaju o borbama, događajima, junaštvima i zbivanjima na bojištu i o junacima. U junačke borbe mešaju se ponekad i nadprirodna bića vile, čarobnjaci…Ukoliko se u pesmama opevavaju junaci i bitke koje nisu istorijske onda se nazivaju neistorijske, a ukoliko su junaci istorijski poznati, pesme se nazivaju istorijske. Prema tome koje junake i epohe opevavaju epske pesme se dele na cikluse: Neistorijski ciklus, Pretkosovski ciklus, Kosovski ciklus, Ciklus pesama o Marku Kraljeviću, Pokosovski ciklus, Hajdučki ciklus, Uskočki ciklus, Ciklus oslobođenja Srbije i Crne Gore.

LIRSKO – EPSKE PESME

U našoj narodnoj poeziji postoje i pesme u kojima se saopštavaju događaji, što ih čini epskim i pevaju osećanja, što je karakteristika lirskih pesama.  Kada su ove pesme tužnog sadržaja i trgičnog kraja, nazivaju se balade, a kada su vesele i sa srećnim završetkom romanse.

Primeri balada: Smrt Omera i Merime, Ženidba Milića Barjaktara…

Primeri romasi: Stojan i Ljiljana…